Nöbetçi Eczaneler
Gazze’de binlerce sivil katleden Netanyahu, Osmanlı Devleti döneminde Kudüs’te bulunan Siloam (Silvan) Yazıtı’nı almak için uğraştığını, ancak bunun Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu dönemde artan hassasiyetlerden ötürü gerçekleşemediğini itiraf etti. Tarihçi Prof. Dr. Erhan Afyoncu, Netanyahu’nun isteyip de alamadığı Siloam yazıtı hakkında dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
BAŞKAN ERDOĞAN’IN ADI BİLE YETTİ
“Gazze kasabı” Netanyahu, dün ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte gittiği Mescid-i Aksa yakınlarındaki tünellerde arkeolojik kazıların yapıldığı bir alanda konuşma yaptı. Netanyahu, Osmanlı döneminde Doğu Kudüs’te bulunarak İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirilen Silvan Yazıtı’nı Türkiye’den istediğini, fakat Başkan Erdoğan ve seçmen tabanı nedeniyle yazıtı alamadığını iddia etti.
Yazıtın Yahudi tarihi açısından çok önemli olduğunu ileri süren Netanyahu, talebinin dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öncülüğünde büyüyen seçmen kitlesinin tepki göstereceği korkusuyla reddedildiğini savundu.
1882’DE İSTANBUL’A GETİRİLDİ
Siloam yazıtının 1882’de İstanbul’a getirildiğini söyleyen Erhan Afyoncu, “Türkiye’de bulunan Yahudi tarihiyle ilgili 3 önemli yazıtın en önemlisidir. Yazıt, 1880’de Kudüs’te Şiloah Tüneli (Hezekiel Tüneli) içinde bulundu. Fenike Alfabesi’yle yazılan tablet tünelin duvarında bulunuyordu. Şehrin dışında Kidron Vadisi’nde bulunan Gihon kaynağındaki su yaklaşık 500 metrelik bir kanalla şehirde inşa edilen Şiloah Havuzu’na yönlendirilmişti. 6 satırlık yazıtın M.Ö. 8. yüzyılda yapılan bu kanalı anlattığı iddia edilir. Metin, Eski Ahit’te Kral Hezekiya döneminde anlatılan Asur kuşatması tehlikesine karşı inşa ediken su kanalıyla ilişkilendirilmiş olsa da, tarihiyle ilgili farklı görüşler de vardır. ” dedi.
HER FIRSATTA TALEPTE BULUNDULAR
İsrail’in talebinin defalarca reddedildiğini dile getiren Afyoncu açıklamasının devamında, Şiloah Yazıtı çıkarılırken kırıldı. 1882’de İstanbul’a Müze-i Hümayun’a gönderildi. Bugün İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ndedir. Yahudi bilim adamları yazıtın Türkiye için önemli olmadığını iddia edip, değişik argümanlar ileri sürerek İsrail’e verilmesi yönünde ortam oluşturmaya çalıştılar. İsrailli yöneticiler ise yazıtı Türkiye’den birçok defa talep ettiler. 1998’de Netanyahu, Başbakan Mesut Yılmaz’dan yazıtı istedi, kabul edilmedi. 2007’de Kudüs Belediye Başkanı Uri Lupoliansk, Türkiye’nin İsrail Büyükelçisi Namık Tan’dan yazıtı talep etti. Reddedildi. En son ise 2022’de İsrail Cumhurbaşkanı Herzog Türkiye’ye geldiğinde yazıt gündeme geldi. Yetkililer bu hususun söz konusu bile edilemeyeceği cevabını verdiler. Bu yazıt 1882’de İstanbul’a geldiğinde Kudüs Osmanlı toprağıydı. Kendi toprağımızdan çalınmasın diye başkentteki imparatorluk müzesine getirmiştik. O dönemde İsrail diye bir devlet de yoktu.” ifadelerini kullandı.
İSRAİL, SİLVAN YAZITI’NI DAHA ÖNCE BİRÇOK KEZ İSTEMİŞTİ
İsrail’in Osmanlı döneminde Doğu Kudüs’te bulunarak İstanbul’a getirilen Silvan Yazıtı’nı daha önce de birçok kez Türkiye’den istemişti.
Times of Israel haber sitesinin 2022 yılında ismini açıklamayan İsrailli bir kaynağa dayandırdığı haberinde, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde bulunan ve en önemli antik İbranice yazıtlardan biri olarak bilinen Türkiye’ye ait Silvan Yazıtı’nın İsrail’e verileceği iddia edilmişti.
AA muhabirinin ulaştığı diplomatik kaynaklar, yazıtın 1880’de bulunduğu yer olan Doğu Kudüs’ün o dönem Osmanlı toprağı, şimdi ise buranın Filistin devletinin parçası olduğunu belirterek söz konusu tarihi eserin İsrail’e verileceği yönündeki haberlerin yalan olduğunu söylemişti.
İsrail basınında çıkan haberlere göre, Tel Aviv yönetimi bu yazıtı daha önce de birçok kez Türkiye’den istemiş ancak her seferinde ret cevabı almıştı.